Jak się wyspać? Sposoby na chrapanie

Chrapanie - co to jest?

Nieznośny dźwięk, wydobywający się  z gardła w czasie snu, ma swoje źródło w utrudnionym  przepływie powietrza. Światło w drogach oddechowych ulega zmniejszeniu i zapadanie wiotkich tkanek odcinka gardła  powoduje drgania. Szacuje się, że poziom hałasu emitowanego przez chrapanie może osiągać poziom 90 decybeli. Jest to wartość porównywalna do włączonego blendera lub ruchu ulicznego. Przyczynami chrapania lub wadami anatomicznymi, powodującymi chrapanie mogą być:

• wyrośla adenoidalne tzn. przerost migdałka gardłowego,
• przerost nasady języka,
• przerost migdałków,
• występowanie trzeciego migdałka,
• alergia powodująca niedrożność nosa,
• nadwaga,
• cukrzyca typu 2,
• nadciśnienie,
• skrzywiona przegroda nosowa,
• wydłużone podniebienie miękkie,
• zaburzenia hormonalne,
• polipy nosowe,
• obrzęk błony śluzowej nosa.

Chrapanie i bezdech senny oprócz dokuczliwości mogą prowadzić do pogorszenia się stanu zdrowia, problemów z pamięcią i koncentracją przez niedotlenienie mózgu, rozdrażnienia,  problemów z potencją, zasypiania w ciągu dnia czy potrzebą przymusowej drzemki.

W gronie ludzi chrapiących dominują mężczyźni. Kobiety przeważnie zaczynają chrapać po osiągnięciu średniego wieku, a ich odsetek wynosi 20%. Na organizm kobiety działa hormon progesteron, który działa napinająco na mięśnie i nie pozwala im wiotczeć.

Postawienie diagnozy

Chrapanie nie jest chorobą, jednak jego konsekwencje mogą prowadzić do zmian w organizmie wymagających konsultacji specjalisty. Kluczowym elementem jest niedopuszczanie do bezdechu sennego. Przy zwężeniu dróg oddechowych sytuacja, w której dochodzi do problemu złapania wdechu może trwać około minuty. W takim przypadku organizm śpiącego namnaża coraz to więcej dwutlenku węgla i mózg decyduje o pobudzeniu dodatkowych mięśni klatki piersiowej, a tym samym o silnym wdechu.

Taki cykl może powtarzać się nawet kilka razy w ciągu godziny. Oznacza to, że podczas całej nocy możemy nie oddychać nawet 1,5 godziny.  Chrapanie u 60% osób nie jest szkodliwe, to po prostu odruch fizjologiczny. Niestety, w drugiej  połowie grupy potwierdza się: przyśpieszenie akcji serca, wzrost ciśnienia, niedotlenienie serca, mózgu, nerek, wątroby. Przy takich długo utrzymujących się objawach możemy nabawić się schorzeń sercowo-naczyniowych, nadciśnienia, arytmii, nietolerancji glukozy, cukrzycy, choroby wieńcowej, zaburzeń krążenia mózgowego przez niedotlenienie, co zwiększa ryzyko udaru, nadciśnienia płucnego, przerostu prawej komory serca, a w konsekwencji nawet zawału.

Specjalista z dziedziny otolaryngologii, bo to do takiego lekarza należy udać się z tą przypadłością, sugeruje wykonanie badania wykluczającego bezdech senny. Badanie o nazwie polisomnografia pomaga ocenić jakość snu i jego stadia, poziom dotlenienia, pracę serca oraz odruchy ciała na bezdechy. Lekarz może również wypisać skierowanie na badanie trójwymiarowe tomografii dróg oddechowych czy rynomanometrię (badanie stanu nosa i jego drożności oraz weryfikacji oporu przepływającego powietrza przez drogi oddechowe), w celu zlokalizowania miejsca przewężenia. Jeżeli czynnikiem wywołującym chrapanie jest nieżyt nosa spowodowany alergią, to odpowiednim do odwiedzenia specjalistą będzie alergolog. W zależności od podłoża dolegliwości, warto zastanowić się czy nie powinien nas zbadać psychiatra, pulmonolog bądź lekarz innej dziedziny.

W przypadku, w którym chrapanie doprowadza do potwierdzonego zespołu bezdechu sennego, lekarz może zdecydować o przyjęciu na oddział szpitalny, aby zbadać reakcje pacjenta podczas snu. Mogą być wykonane  wtedy:

• EKG (elektrokardiogram - urządzenie służące do zapisu czynności akcji mięśnia sercowego),
• EEG (elektroencefalografia - rejestracja czynności mózgu),
• EOG (elektrookulogram - ocena ruchu gałek ocznych),
• EMG (elektromiografia - badanie napięcia mięśniowego),  badanie polegające na pomiarze wysycenia krwi tętniczej tlenem za pomocą pulsoksymetru.
• rejestracja ruchów brzucha, klatki piersiowej, ruchu powietrza przez usta i nos oraz dźwięków wydawanych przez pacjenta.

Powyższe badania pomogą ściśle zinterpretować wynik i wtedy lekarz jest w stanie postawić najbardziej trafną diagnozę.

Domowe sposoby na chrapanie

Poniżej przedstawione domowe sposoby na chrapanie mogą zniwelować niewłaściwy styl życia, a tym samym pomóc pozbyć się chrapania.

• Przewężone drogi oddechowe mogą być wynikiem zapalenia bądź  nieżytu nosa czy zatok. Powinniśmy zadbać o oczyszczanie i nawilżenie kanałów nosowych, szczególnie przed snem. Warto skropić pościel olejkiem eterycznym np. eukaliptusowym. Poleca się wykonanie inhalacji wziewnej na gorąco poprzez nachylenie się nad miską z gorącą, parującą wodą. Pomaga to upłynnić zalegającą wydzielinę i wydalić katar. Stosuje się izotoniczny roztwór chlorku sodu (NaCl 0,9% - do kupienia w aptekach) do nebulizatora, aby wykonać inhalację, a także wypłukać nos i zatoki. Pomocna jest też zastosowanie aplikatora z wodą morską.
• Problem z chrapaniem i zaburzenia snu często występują u osób palących papierosy, którym dokucza zalegająca w przewodach oddechowych ślina i taka osoba ma kłopot z nabraniem powietrza. Podobnie jest ze spożywaniem alkoholu, gdyż ten z kolei przyczynia się do rozluźnienia i zwiotczenia mięśni. Chrapanie wzmaga również przyjmowanie leków uspokajających i nasennych, które powodują wiotkość i zapadanie się ściany gardła.
• Musimy także zadbać o odpowiednią higienę snu poprzez optymalne podparcie głowy, szyi i kręgosłupa, ponieważ spanie na wysokiej poduszce sprzyja chrapaniu, tak jak i spanie prosto na plecach, gdyż ułożenie ciała w ten sposób powoduje zapadnięcie się języka do tyłu i zwężenie kanału dróg oddechowych.  Najbardziej odpowiednia będzie pozycja na boku. Dobrze będzie również zadbać o wygodny materac i anatomiczną poduszkę. Przed pójściem spać  należny przewietrzyć sypialnie, aby temperatura mieściła się w granicy 18-21 stopni  Celsjusza, a wilgotność powietrza w przedziale 40-60%. Na chrapanie wpływa też jakość snu, dlatego starajmy się spać regularnie i nieprzerwanie przez 8 godzin, wieczorem udać się na spacer, aby dotlenić organizm, posłuchać  relaksującej muzyki, wziąć aromatyczną kąpiel.
• Sposoby na chrapanie polecają nam również apteki proponujące szereg specyfików, takich jak: tabletki, plastry na nos zapobiegające chrapaniu, silikonowe nakładki na język, opaski do mocowania na plecach posiadające czujnik nieprawidłowej pozycji,  klipsy i zatyczki do nosa, aby nie chrapać, spraye oraz wkładki stomatologiczne do ust.
• Sprawdzonym sposobem na chrapanie jest ubieranie do spania specjalnej maski dostosowanej do stopnia nasilenia problemu.  Jest ona rurką połączona ze sprężarką, która wytwarza strumień powietrza pod ciśnieniem powodującym napięcie dróg oddechowych co uniemożliwia zwężenie światła gardła.

Leczenie chrapania

Stosunkowo łatwe do usunięcia wady anatomiczne powodujące przyczyny chrapania,  możemy zlikwidować nawet podczas jednej wizyty w warunkach ambulatoryjnych lub jednodniowej wizyty w szpitalu,przy pomocy lekarza chirurga. Mowa tutaj o pacjentach z krzywą przegrodą nosową, jak również i takich, którzy wymagają skrócenia podniebienia i języka, usunięcia polipów oraz wycięcia migdała (migdałów). Leczenie długookresowe chrapania:

• Do bardziej już złożonych sposobów leczenia należą zabiegi na przykład częściowej resekcji masy języka i podniebienia.
• Otyłość może być pośrednią przyczyną chrapania, ale w takim przypadku niezbędne jest podejście całościowe wymagające czasu i pracy nad sobą ze strony pacjenta i pomocy dietetyka, tak aby utracić zbędną masę ciała i pozbyć się nadwagi i odkładającego się tłuszczu w okolicach gardła.
• zastosowanie chirurgi radiofalowej lub lasera - polegają na minimalnym uszkodzeniu białek tkankowych w obrębie gardła, nasady języka i podniebienia, a późniejsze ich zabliźnianie powoduje usztywnienie i tym samym nie zapadanie się ściany gardła.

Najgorszym błędem jest zaniechanie leczenia, gdy zostanie już postawiona diagnoza. Jednak naprawdę warto udać się do specjalisty, zgłębić problem i stosować się do poleceń. Są na to przeróżne sposoby, aby życie stało się przyjemniejsze, a noc cicha i spokojna. Najważniejsze jest nasze zdrowie.